ANALISIS PANTUN BUDI
Pisang emas dibawa belayar,
Masak sebiji di atas peti,
Hutang emas boleh dibayar,
Hutang nyawa dibawa mati.
Pulau Pandan jauh ke tengah,
Gunung Daik bercabang tiga,
Hancur badan di kandung tanah,
Budi baik di kenang juga.
Tenang-tenang air dilaut,
Sampan kolek mudik ke tanjung,
Hati terkenang mulut menyebut,
Budi baik rasa nak junjung.
·
* Pantun 4 kerat
* Terdiri daripada 3 rangkap
* 1 rangkap mempunyai 4 baris
* 1 baris mempunyai 3 hingga 5 patah perkataan
* Bilangan suku kata sebaris ialah 9 hingga 10 suku kata
* Skema rima akhir tetap iaitu a-b-a-b
* Rima akhir pantun a-b,a-b
· Nilai-nilai estetika
* Ansonansi
§ Merupakan pengulangan huruf vokal.
§ Berdasarkan pantun ;
Rangkap 1
Pengulangan vokal a :
Pisang emas dibawa belayar,
Masak sebiji di atas peti,
Hutang emas boleh dibayar,
Hutang budi dibawa mati.
Rangkap 2
Pengulangan vokal a :
Pulau Pandan jauh ke tengah,
Gunung Daik bercabang tiga,
Hancur badan dikandung tanah,
Budi baik di kenang juga.
Rangkap 3
Pengulangan vokal a :
Tenang-tenang air dilaut,
Sampan kolek mulik ke tanjung,
Hati terkenang mulut menyebut,
Budi baik rasa nak junjung.
* Aliterasi
§ Merupakan pengulangan huruf konsonen iaitu selain huruf vokal.
§ Berdasarkan pantun ;
Rangkap 1
pengulangan konsonen b :
Pisang emas dibawa belayar,
Masak sebiji di atas peti,
Hutang emas boleh dibayar,
Hutang budi dibawa mati.
Rangkap 2
Pengulangan konsonen n :
Pulau Pandan jauh ke tengah,
Gunung Daik becabang tiga,
Hancur badan di kandung tanah,
Budi baik dikenang juga.
Rangkap 3
Pengulangan konsonen n :
Tenang-tenang air dilaut,
Sampan kolek mudik ke tanjung,
Hati terkenang mulut menyebut,
Budi baik rasa nak junjung.
* Personafikasi
§ Merupakan sifat manusia yang diberi kepada kepada benda atau sesuatu yang tidak bernyawa.
§ Berdasarkan pantun ;
“ Tenang-tenang air dilaut “
Tenang merupakan sifat manusia,manakala air adalah objek yang tidak bernyawa.
“ Budi baik rasa nak junjung “
Budi sesuatu yang tidak bernyawa,jinjung dilakukan oleh manusia.
* Hiperbola
§ Menyatakan sesuatu secara berlebih-lebihan.
§ Berdasarkan pantun ;
“ Hutang budi dibawa mati “
“ Budi baik rasa nak junjung “
* Anafora
§ Pengulangan kata di awal baris.
§ Berdasarkan pantun ;
“ Hutang emas boleh dibayar “
“ Hutang budi dibawa mati “
* Responsi
§ Pengulangan kata di tengah baris.
§ Berdasarkan pantun ;
Pisang emas dibawa belayar,
Masak sebiji di atas peti,
Hutang emas boleh dibayar,
Hutang budi dibawa mati.
i. Nilai masyarakat yang prihatin
o Masyarakat yang mengingatkan bahawa budi merupakan sesuatu yang harus kita ingat dan bukan sesuatu yang dipandang remeh.
o Contoh :
Pulau Pandan jauh ke tengah,
Gunung Daik bercabang tiga,
Hancur badan dikandung tanah,
Budi baik dikenang juga.
o Walaupun seseorang itu telah mati,budi yang pernah ditaburkan akan sentiasa diingati.
ii. Nilai masyarakat yang mengagungkan budi
o Masyarakat mengagungkan budi atau meletakan budi sesuatu yang tinggi.
o Contoh :
Tenang-tenang air dilaut,
Sampan kolek mudik ke tanjung,
Hati terkenang mulut menyebut,
Budi baik rasa nak junjung.
o Budi yang ditaburkan kepada seseorang itu sangat di pandang sebagai sesuatu yang tinggi sehinggakan terasa ingin menjunjung budi tersebut.